Ogromna instytucja kultury, jaką jest Teatr Muzyczny w Gdyni musi funkcjonować jak dobrze naoliwiona maszyna.
Kluczowa jest współpraca poszczególnych działów i sprawna komunikacja, ale także pokłady kreatywności i innowacyjnych pomysłów. Od wszystkich, których widzimy na scenie po osoby bezpośrednio kierujące działaniami zza kurtyny, przed i w trakcie spektaklu. W Teatrze Muzycznym potrzeba pracowników z różnymi umiejętnościami i predyspozycjami. Gdy manekinowi odpadnie głowa, a aktorce spada peruka trzeba wiedzieć, do kogo się zgłosić, by jak najszybciej wróciły na miejsce.
Artyści zapraszają na scenę
Teatr Muzyczny jest wyjątkowym miejscem, w którym aktorstwo, muzyka i taniec łączą się, by na żywo zaprezentować Widzom porywające widowisko.
Wykwalifikowani aktorzy to osoby, które ukończyły szkołę teatralną - na przykład STUDIUM WOKALNO-AKTORSKIE IM. DANUTY BADUSZKOWEJ W GDYNI . W edukacji przyszłych aktorów nacisk stawiany jest na rozwój umiejętności scenicznych, tanecznych, wokalnych i muzycznych. I choć talent jest ważny, nie jest on wyznacznikiem sukcesu. Każda osoba chcąca zawodowo zajmować się aktorstwem będzie musiała przejść długą i wymagającą drogę, by wreszcie pierwszy raz stanąć na scenie. Ćwiczenie głosu i kondycji fizycznej, a także zadbanie o równy zgryz pomyślnie wpłyną na zdanie egzaminu wstępnego. W gdyńskim Teatrze Muzycznym artyści mają również możliwość pobudzania kreatywności poprzez tworzenie własnych spektakli, w ramach Projektu Inicjatyw Aktorskich. Przykłady takich wydarzeń to chociażby - Róbmy swoje! Piosenki Wojciecha Młynarskiego, czy Bądź Vintage!Oba do zobaczenia w maju na Scenie Kameralnej.
Bez orkiestry nie byłoby Teatru Muzycznego. To dzięki muzykom, którzy w każdym musicalu na Dużej Scenie grają na żywo oraz koordynującemu ich dyrygentowi Widzowie mogą doświadczać spektakli na najwyższym poziomie muzycznym. Chwytliwe utwory, na przykład w HAIRSPRAY, SKRZYPKU NA DACHU i DZIEWCZYNACH Z KALENDARZA oddziałują na emocje Odbiorców i pozostają w pamięci na długo po obejrzeniu spektaklu.
W musicalach - zarówno teatralnych jak i filmowych - najważniejsze wydarzenia i dialogi rozgrywają się właśnie w utworach muzycznych. Spójność sfery audialnej z fabularną to zasługa kompozytora tworzącego utwory i scenarzysty piszącego scenariusz. Jeśli spektakl jest wykonywany na licencji, przekładem w jak największej zgodzie z oryginałem zajmuje się tłumacz. Role te nierzadko są płynne, przenikają się. Czasem kompozytor zajmuje się zarówno muzyką jak i tekstem w utworach, a innym razem dialogi pisze sam reżyser.
Kolejnym aspektem wyróżniającym musical od innych form teatralnych jest ruch sceniczny. To, jak aktorzy mają poruszać się i tańczyć na scenie zależy od choreografa. Układy taneczne mają być nie tylko widowiskowe, lecz przede wszystkim przekazywać emocje bohaterów i wzmacniać wydźwięk fabuły. Na deskach Teatru Muzycznego w Gdyni zachwycającą choreografię można zobaczyć chociażby w CHŁOPACH czy WIEDŹMINIE.
Wszystkie kwestie dotyczące spektaklu nadzoruje reżyser, wspomagany przez asystenta. Współpracuje on z całym zespołem współtworzącym spektakl, a poziom swobody twórczej, którą im daje mieści się w zakresie jego wizji artystycznej. Nie tylko kieruje on aktorami, udzielając im wskazówek na scenie, ale też pomaga w przygotowaniach do roli. Koordynuje osobami zajmującymi się wizualnym i muzycznym aspektem sztuki, by się dopełniały i zapewniły jak najlepsze doświadczenie Odbiorcom. W gdyńskim Teatrze Muzycznym można zobaczyć efekty pracy reżyserów takich jak Wojciech Kościelniak (np. LALKA, nadchodzące QUO VADIS), Janusz Józefowicz (MISTRZ I MAŁGORZATA, PIOTRUŚ PAN), Tomasz Dutkiewicz (SOMETHING ROTTEN, CZYLI COŚ SIĘ PSUJE), czy Jakub Szydłowski (DZIEWCZYNY Z KALENDARZA).
Twórcy magii teatru
Choć pewne umowności i niedopowiedzenia są domeną sztuki teatralnej, większość spektakli wykorzystuje przestrzeń sceny, aby za pomocą scenografii i rekwizytów wspomagać wyobraźnię. Wygląd aktorów może na przykład oddawać epokę, w której rozgrywa się akcja sztuki lub na przekór - dodawać niepasujące do niej elementy. Wszystko zależy od interpretacji i tego, co chce się przekazać.
Pierwsze koncepty wyglądu kostiumów i sceny przygotowywane są przez kostiumografów i scenografów. Ściśle współpracują ze sobą i reżyserem, by zapobiec niespójności. W pracowni krawieckiej i nakryć głowy pracują krawcy i modyści, które ręcznie wykonują kostiumy. Ważne jest, by ich dzieła były spersonalizowane i dopasowane do konkretnego aktora, tak aby nie utrudniały pracy na scenie (szpagaty i inne figury tanecznie nie mogą skutkować rozpruciem, a okablowanie mikroportów powinno być skrzętnie ukryte). Nakrycie głowy musi na niej pozostać nawet podczas intensywnej choreografii.
Kostiumografowie często są obecni w trakcie przymiarek i ostatnich poprawek, a scenografowie kontrolują, czy po montażu scena wygląda zgodnie z ich zamysłem. Scenografia oprócz wyglądu musi uwzględniać również to, że aktorzy często po niej chodzą, wspinają się, czy przelatują nad nią tak jak w musicalu „Piotruś Pan”. Nie jest więc rzeczą stałą, znajdującą się w tle, ale interaktywną i ruchomą.
Podobnie jak kostiumy i scenografia, równie trwały musi być makijaż aktorów. Aby wytrzymał kilkugodzinny spektakl, musi być odpowiednio zaaplikowany i zabezpieczony przez charakteryzatorów. Charakteryzacja ta znacznie się różni od filmowej. Trwa krótko, ponieważ nad dokładnością przeważa wyrazistość - odtwórcy ról oglądani są ze znacznego dystansu. Szczególnym przypadkiem w gdyńskim Teatrze Muzycznym jest natomiast charakteryzacja Geralta z Rivii – głównego bohatera „Wiedźmina”, która trwa godzinę.
Niewidoczni, ale kluczowi
Gotowa scenografia wykonana przez stolarzy, tapicerów, plastyków i innych konstruktorów zostaje następnie przemieszczona na scenę. Prężnie działająca ekipa techniczna zajmująca się montażem poszczególnych elementów musi dokładnie przestrzegać wytycznych, by spektakl nie został nieoczekiwanie przerwany przez zbyt słabo dokręconą śrubkę.
Choć era rozwoju komputerów znacznie ułatwiła pracę przy oświetleniu czy nagłośnieniu sztuk teatralnych, nadal potrzebne są osoby kontrolujące wszystko zza konsolet. Realizatorzy dźwięku i oświetlenia zajmują się nie tylko dbaniem o doskonałą słyszalność i widoczność działań artystów, ale kreują również klimat poszczególnych scen. Istotne jest też wyświetlanie projekcji multimedialnych, dopełniających współczesną scenografię. Doskonałymi przykładami ich kreatywnego wykorzystania są spektakle takie jak „Mistrz i Małgorzata”, nadchodzące „Quo Vadis” czy „Piotruś Pan”, który wykorzystuje technologię 3D.
Przygotowania do spektaklu przed samym jego startem muszą iść bardzo sprawnie. Rekwizytorzy dbają o porządek wśród przedmiotów, które będą używane na scenie, a garderobiane porządkują kostiumy i przygotowują je, by każdy wiedział, co ma ubrać. W razie niespodziewanego rozdarcia to do nich należy się zwrócić by zażegnać kryzys.
Niewidoczną dla Widowni, a równocześnie jedną z najważniejszych osób w trakcie trwania spektaklu jest inspicjent. Jego rola zaczyna się tam, gdzie kończy się reżysera. Gdy Widzowie wypełniają kolejne rzeczy, jego zadaniem jest dbanie, by sztuka przebiegała zgodnie z planem, a wszystkie niedociągnięcia i pomyłki były jak najmniej zauważalne. W razie problemu kontaktuje się z odpowiednimi działami i wydaje polecenia, które należy spełnić by przebieg sztuki nie został zakłócony. Inspicjentowi przyświeca jedno motto – nieważne, co by się działo – Show must go on!
Dbając o dobre pierwsze wrażenie
Pierwszymi osobami, które widzimy wchodząc do budynku teatru nie są wcale aktorzy, a osoby zajmujące się szeroko pojętą obsługą Widzów. To właśnie do nich należy kierować wszelkie pytania związane z zasadami przebywania na terenie obiektu i wątpliwości, jak dotrzeć na salę czy do szatni
Podczas każdego spektaklu na terenie obiektu obecnych jest kilkudziesięciu pracowników Sekcji Opieki nad Widzami. Osoby te doskonale znają teren i są zawsze chętne do pomocy, dbając o to by każdy, kto przekracza próg teatru czuł się komfortowo.
Ilość i różnorodność teatralnych zawodów sprawia, że trudno wyróżnić wszystkie. Warto choć wspomnieć o osobach zajmujących się księgowością, koordynacją czy marketingiem. W Gdyńskim Teatrze Muzycznym obecne są również poboczne inicjatywy, takie jak podcast NA DACHU KULTURY, w którym osoby ze świata teatru i innych mediów dzielą się spostrzeżeniami na musical i życie. Tak jak nad całokształtem spektakli czuwa reżyser, tak całym funkcjonowaniem teatru kieruje jego dyrektor, rozdzielając poszczególne działania na zespoły kompetentnych do tego osób.
Zachęcamy do poznania magii Teatru Muzycznego w Gdyni obserwując nasze media społecznościowe, słuchając podcastu, oglądając materiały zakulisowe i przede wszystkim biorąc udział w widowiskowych i niepowtarzalnych spektaklach!
Kasia Sworczuk
